سوره یوسف، شرح حال یوسف زمان ما

مفهوم غیبت به معنای پنهانی بودن هویت فرستاده الهی برای تدبیر حفظ جان و فراهم شدن امکان ادای وظیفه و مأموریت و مشیت و خواست الهی در بسیاری از قصص قرآن قابل بازشناسی است. ابراهیم، یوسف، ذوالقرنین، خضر، موسی و عیسی(علیهم السلام) همگی در دوره ای از زندگانی، از قوم خود غایب بودند. تدبر در داستان غیبت هر یک از آنان، از حقایق بسیاری درباره غیبت حضرت مهدی(عج الله فرجه) پرده بر می دارد؛ حقایقی چون مفهوم غیبت، عامل غیبت، مکان غیبت، وظیفه امام غایب و وظیفه منتظران و شرایط ظهور. 

مدت زمان غیبت و امتحانات سخت و دشوار

پرسش :

بر حسب آن چه که مشهور است در دوره غیبتِ حضرت مهدى(علیه السلام) که بسیار طول خواهد کشید امتحانات سخت پیش مى آید بگونه اى که شخص با ایمان صبح مى کند ولى در حالى که کافر شده است به شب وارد مى شود آیا این گونه امتحان ها در زمان هاى نزدیک به ظهور است یا در تمام طول مدت غیبت چنین امتحان هایى جریان دارد؟

پاسخ: 

قاعده لطف و امامت امام غایب

پرسش :

آیا قاعده لطف مستفاد از احادیث و روایات اهل بیت(علیهم السلام)است یا از ارتباط شیعه با معتزله این قاعده در کلام شیعه پیدا شده است؟ و نحوه تطبیق این قاعده با وجود امام غایب با چه بیانى است؟

پاسخ:

از آن جا که درباره اصل امامت شیعه ادله زیادى به غیر از قاعده لطف در دست دارد با وجود آن دلائل اگر به قاعده لطف هم تمسک شود این کار به منظور تایید ادله است. 

دین بر پایه انتظار

انتظار امام زمان(علیه السلام) از چنان عظمتى بر خوردار است که در برخى روایات، نه در ردیف فروع دین بلکه در شمار اصول و قواعد اساسى دین قرار گرفته است.

انتظار در کنار شهادت به توحید (شهاده أن لا اله اِلاّ اللّه) و ایمان به پیامبر (و أنَّ محمّداً عبده و رسوله) و اعتراف به قرآن (تقرّ بماجاء من عنداللّه) و اقرار به ولایت (والولایه لنا اهل البیت) چه مفهومى جز اصل اساسى بودن آن دارد؟ 

وسوسه هاى فکرى و اعتقادى در زمان غیبت

جهت دیگرى که امتحان و آزمایش شیعیان را در زمان غیبت دشوار مى کند، وسوسه هاى فکرى است که متوجه شیعیان مى شود و احیاناً بعضى از آن ها را دچار شک و تردید مى کند.

دشوار بودن مسئله از این جهت، به قدرى درد آور است که طبق بعضى از روایات، وقتى امام صادق(علیه السلام) موقعیّت شیعیان زمان غیبت را ملاحظه مى کردند، آنچنان ناراحت و اندوهناک و گریان شدند که اصحاب آن حضرت، شگفت زده و متحیّر گشتند. چنانکه از سدیر صیرفى نقل شده که گفت: در موقعى که حضرت امام صادق(علیه السلام) مسئله غیبت را متذکّر شدند، به قدرى ناراحت و گریان بودند که عقل از سر ما پرید و از ناله هاى هولناک آن حضرت قلب هاى ما به فغان و خروش آمد. 

انتظار و شهادت

«المنتظر لأمرنا کالمتشحّط بدمه فى سبیل اللّه.»(۱)

تشبیه در هر زبانى از یک نوع قاعده منطقى عام پیروى مى کند که تکیه بر استدلال و خِرد دارد، و تابع ذوقیّات محض و هنر مطلق نیست.

تشبیه نوعى تصرّف ذوقى است امّا با قانونمندى عقلى، نوعى کاربرد هنرى است امّا با شیوه اى خِردپذیر.

اگر اشک را به شبنم، و گونه هاى طفلى یتیم را به گلبرگ تشبیه مى کنند، اولى از جهت زلالیّت و طهارت و دیگرى از باب لطافت و زیبایى است.

اگر دلاوران را به کوه، و فریاد بلندشان را به رعد همانند مى کنند، اولى از نظر صلابت و پایمردى، و دیگرى از حیث مهابت و خروشندگى است. 

امام زمان (عج) در کلام حضرت محمد (ص)

پیامبر اکرم (ص) : مهدی از فرزندان من است اسم او اسم من و کنیه او کنیه من است ، از نظر اخلاق و رفتار شبیه ترین مردم به من است ، برای او غیبت و حیرتی است که امتها در آن گمراه شوند ، سپس مانند شهاب ثاقب پیش اید و زمین را پر از عدل و داد نماید همانگونه که پر از ظلم و جور شده باشد.

امام محمد باقر (ع) از پیامبر اکرم (ص) روایت می کند که فرمود: خوشا بر احوال کسی که قائم اهل بیت مرا ادراک کرده و در غیبت و پیش از قیامش پیرو او باشد ، دوستانش را دوست بدارد و با دشمنانش دشمن باشد ، چنین کسی در روز قیامت از رفقا و دوستان من و گرامی ترین امت من خواهد بود. 

زندگی سخت مومنان در آخرالزمان

روزی می شنویم که دختری به خاطر حجابش از دانشگاهی در یک کشور مدعی دموکراسی، اخراج می شود و روز دیگر عکسی می بینیم که جوانک یهودی مشروبش را می ریزد سمت زن مسلمان محجبه.

کار از اینها هم بالاتر می گیرد و تمام خبرگزاری ها اعلام می کنند که زن مسلمان باردار و جنینش در دادگاه و جلوی قاضی با ضربات چاقو به شهادت رسیدند.

ماه رمضان فرا می رسد و تو روزه می گیری و به ظاهر مسلمانی، جلوی چشمانت ساندویچی می خورد و تو را به خاطر عمل به دستورات دین مسخره ات می کند و قاه قاه می خندد. 

ناگهانی بودن

یکی از ویژگی های مشترک زمان ظهور حضرت مهدی علیه السلام و واقعه قیامت، ناگهانی رخ دادن آن هاست. در بین آیات قرآن کریم و بیان ائمه ی معصومین (ع) کلماتی مثل«بغته» و «دفعه» که هر دو به معنای ناگهانی بودن هستند، برای توصیف این وقایع مهم به کار رفته است.

حجت موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف در یکی از نامه های خود تأکید کردند که ظهور ایشان به صورت ناگهانی و زمانی دور از انتظار به وقوع می پیوندد:

پیشرفت اقتصادی در عصر حکومت مهدوی

مطابق روایات در عصر حکومت امام زمان(عج) علاوه بر امدادهای الهی، برنامه‌های مهم، ضروری، گسترده و بر مبنای عدالت اسلامی به بهترین وجه اجرایی می‌شود و مردم شاهد پیشرفت چشم‌گیری در ابعاد مختلف به ویژه در بعد اقتصادی خواهند بود.

آیا پیشرفت همه جانبه اقتصادی در دوران پربار حکومت مهدوی تحقق خواهد یافت؟ اگر چنین است، آیا آن پیشرفت‌ها به سبب امدادهای الهی صورت می‌پذیرد، یا توسط امام زمان(عج) و برنامه‌های اقتصادی دولت کریمه آن حضرت به ثمر می‌نشیند؟