این که به حقیقت چرا امام زمان(علیه السلام) در پس پرده غیبت پنهان گشته، به اراده حکیمانه خداوند بستگى دارد و از اسرار پیچیده نظام هستى به شمار مى رود(1). با این همه آن چه در برخى احادیث به عنوان حکمت هاى غیبت ذکر شده است، مى تواند با اشاره به برخى عوامل مؤثر در غیبت، موجب تذّکر و عبرت آموزى و چاره اندیشى بندگان خدا باشد:
1 ـ سنّت الهى
امام صادق(علیه السلام) فرمود: سنّت هایى که در مورد غیبت هاى پیامبران(علیهم السلام)اتفاق افتاد همگى به طور تمام و کمال در مورد قائم ما اهل بیت، به وقوع خواهد پیوست(2).
2 ـ حفظ جان امام و خوف از کشته شدن او
که در حقیقت به معنى از بین رفتن پیام او و نافرجام ماندن مأموریت هاى او در حاکمیّت بخشیدن به اسلام و قرآن است: امام صادق(علیه السلام) در پاسخ سؤالى درباره وجه غیبت مى فرماید: «از کشته شدن خویش مى ترسد»(3).
3 ـ آمادگى جهانى براى پذیرش حکومت اسلام و محو سلطه مستکبرین
امام زمان(علیه السلام) فرمود: «من در زمان ظهورم، در حالى قیام مى کنم که بیعت و پیمان هیچ طاغوتى بر گردنم نیست»(4).
4 ـ آزمایش
مردم پیامبر فرمود: «در غیبت مهدى(علیه السلام) کسى بر اعتقاد به امامت او ثابت قدم نمى ماند مگر کسى که خداوند قلبش را به ایمان آزموده باشد»(5).
5 ـ گناهان مردم و عدم آمادگى مردم
«امام زمان (علیه السلام) خود را به خورشیدى تشبیه مى فرماید که ابرها آن را پوشیده باشند»(6). وقتى خاصیت وجود امام زمان چون خورشید نور افشانى و اعطاى فیض است، ابرهاى پوشاننده جز گناهان و قدر ناشناسى مردم چه مى تواند باشد؟
پی نوشت ها:
(1) امام صادق (علیه السلام) فرمود: «وقتى دانستیم که خداى عزّوجل حکیم است، تصدیق مى کنیم که افعال و اقوال او همگى حکمت است، اگر چه وجه آن براى ما آشکار نباشد». کمال الدین، ج2، ص482
(2) همان، ص345.
(3) همان، ص481. «یخاف على نفسه الذبح»
(4) منتخب الاثر، ص267.
(5) «غَیْبَةً لا یَثْبُتُ فیها عَلَى الْقَوْلِ بِاِمامَتِهِ اَلاّ مَنْ اِمْتَحَنَ اللّهُ قَلْبَهُ لِلاْیمان»، همان، ص101.
(6) احتجاج، ص263; و بحارالانوار، ج52، ص92 نا پیدا ولى با ما! واحد تحقیقات مسجد مقدّس جمکران
منبع ما:پرتال تخصصی تبیان مهدویت